Η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος και τρόποι αντιμετώπισης της υπογεννητικότητας – Πολιτικές Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας

Τοποθέτηση Υφυπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας κας Αναστασίας Ανθούση στην adhoc Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τη Μελέτη του Δημογραφικού Προβλήματος

ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ, ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

• Σχέδιο Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών ηλικίας μέχρι 4^ων ετών

Το Σχέδιο προνοεί την επιδότηση μέρους του μηνιαίου κόστους της φοίτησης παιδιών ηλικίας μέχρι 4^ων ετών. Δικαιούχες είναι οι οικογένειες που έχουν παιδιά μέχρι 4^ων ετών και λαμβάνουν Επίδομα Τέκνου. Τέθηκε σε εφαρμογή τον Σεπτέμβριο 2022 και ήδη έχει παραχωρηθεί ποσό πέραν των €1.8 εκατομμυρίων.

Η εφαρμογή του Σχεδίου αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικογένειας, με κύριο στόχο την ποιοτική και πολύπλευρη στήριξη του κάθε παιδιού, καθώς και την εξισορρόπηση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή. Εμπίπτει σε μια σειρά πολιτικών που προωθεί η Κυβέρνηση, οι οποίες συμπληρώνουν και ενισχύουν την ευρύτερη δημογραφική του κράτους και την προσπάθεια για μείωση του κινδύνου φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.

Βασική επιδίωξη της Κυβέρνησης είναι η σμίκρυνση του χάσματος απασχόλησης μεταξύ των φύλων, προσφέροντας χαμηλού κόστους παιδική φροντίδα και εκπαίδευση από τα πρώιμα στάδια της ζωής του παιδιού. Στόχος είναι η αύξηση των επιλογών και της προσβασιμότητας σε ποιοτικές, ευέλικτες και οικονομικά προσιτές υπηρεσίες παιδικής φροντίδας και εκπαίδευσης καθολικά για όλα τα παιδιά, περιορίζοντας την επιβάρυνση στον οικογενειακό προϋπολογισμό, ιδιαίτερα των οικογενειών με χαμηλά ή/και μεσαία εισοδήματα.

Κατ’ επέκταση, μέσω της υλοποίησης του εν λόγω Σχεδίου, η προσπάθεια επικεντρώνεται στην αύξηση του ποσοστού συμμετοχής του αδρανούς εργατικού δυναμικού και η παραμονή των υφιστάμενων εργαζόμενων στην αγορά εργασίας, κυρίως των γυναικών που στις πλείστες περιπτώσεις επωμίζονται την ευθύνη φροντίδας των παιδιών.

• Ύψος επιδότησης: 80% του μηνιαίου ύψους των τροφείων, με μέγιστο ποσό που κυμαίνεται από €100 μέχρι και €350 για κάθε παιδί
• Κριτήρια παραχώρησης επιδότησης: οικογενειακό εισόδημα, ηλικία του παιδιού, ωράριο φοίτησης, σύνθεση της οικογένειας
• Προϋπολογισμός: €16 εκ. ετησίως
• Συνολικό ποσό που παραχωρήθηκε: €1.876.474 (9/2022 και 10/2022)
• Αρ. εγκεκριμένων παιδιών: 6.976
• Πάροχοι: 343 βρεφονηπιακοί σταθμοί και νηπιαγωγεία
• Δημιουργία τουλάχιστον 27 Πολυδύναμων Κέντρων για Παιδιά και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών και δομών φιλοξενίας για παιδιά, εφήβους με διαταραχές συμπεριφοράς και ενήλικα άτομα με ανάγκες μακροχρόνιας φροντίδας (ΣΑΑ «Κύπρος_Το Αύριο»)

Το νέο Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και εντάσσεται στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος_Το Αύριο», το οποίο έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός ισχυρού κράτους μέριμνας, προόδου και ανάπτυξης.

Σκοπός του νέου Σχεδίου είναι αρχικά να γίνει χαρτογράφηση των υφιστάμενων δομών, έτσι ώστε να καταγραφούν οι πραγματικές ανάγκες και να γίνει η κατά το δυνατό ορθότερη κατανομή των διαθέσιμων κονδυλιών, συμβάλλοντας έτσι στη στοχευμένη επένδυση. Επιπρόσθετα, εκ των κύριων στόχων του Σχεδίου είναι η αύξηση της ένταξης των παιδιών σε υπηρεσίες φροντίδας και εκπαίδευσης, καθολικά και ισότιμα περιορίζοντας τον κίνδυνο παιδικής φτώχειας και αποκλεισμού. Παράλληλα, δημιουργούνται περισσότερες επιλογές, κυρίως σε περιοχές με χαμηλό ποσοστό διαθεσιμότητας υπηρεσιών φροντίδας/εκπαίδευσης παιδιών, διευκολύνοντας έτσι την εργασιακή δραστηριοποίηση/επαναδραστηριοποίηση των γονέων και δη των γυναικών.

• Συνολική επένδυση: €23,725,000
• Δικαιούχοι: Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης
• Χρονικός ορίζοντας ολοκλήρωσης: 1^ο εξάμηνο 2026 με ενδιάμεσο στόχο για τη δημιουργία 10 δομών μέχρι το τέλος του 2024
• Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας

Με έμφαση στην ανάπτυξη προγραμμάτων για τα παιδιά, στο πλαίσιο του Σχεδίου Κρατικών Ενισχύσεων των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, το έτος 2021, παραχωρήθηκε χορηγία για τη λειτουργία 127 προγραμμάτων (45% του συνόλου των προγραμμάτων – 281) που απευθύνονται σε παιδιά (λειτουργία βρεφοπαιδοκομικών σταθμών, Κέντρων Προστασίας και Απασχόλησης Παιδιών, κοκ), με συνολική επένδυση ύψους €2.7 εκατομμυρίων, ήτοι το 20% της συνολικής δαπάνης (€12.7 εκατομμύρια).

• Ενίσχυση υποδομών σε ορεινές περιοχές

Στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής για την Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών, και με επικέντρωση στην αναβάθμιση και την ενίσχυση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε αγροτικές, ορεινές ή απομακρυσμένες περιοχές, σε συνεργασία με το Γραφείο του Επιτρόπου Ανάπτυξης Ορεινών Περιοχών και τις Τοπικές Αρχές, έχουν προωθηθεί έργα σε διάφορες Κοινότητες, με έμφαση την παιδική φροντίδα. Ενδεικτικά αναφέρεται η λειτουργία παιδοβρεφοκομικού σταθμού στον Καλοπαναγιώτη τα τελευταία δύο χρόνια, η δημιουργία βρεφοπαιδοκομικού σταθμού στην Κοινότητα Πάχνας που βρίσκεται στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης, καθώς και η παραχώρηση €140.000 για την ανάπτυξη αντίστοιχου έργου στην Κοινότητα Τριμίκλινης.

Πέραν από την αναζωογόνηση της υπαίθρου και των ορεινών περιοχών, σκοπός είναι η αύξηση των διαθέσιμων θέσεων και της προσβασιμότητας όλων των παιδιών σε υπηρεσίες φροντίδας και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως της περιοχής διαμονής τους.

• Σχέδιο «Προίκα του Μωρού»

Από το Σχέδιο έχουν επωφεληθεί 2.500 ευάλωτες οικογένειες, με συνολική δαπάνη €2.9 εκατομμύρια. Με την αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων με εξαρτώμενα τέκνα, επωφελούνται ετησίως 379 οικογένειες, με επιπρόσθετη ετήσια δαπάνη €1 εκατομμύριο. Μέσω του Σχεδίου παρέχονται βασικά καταναλωτικά αγαθά φροντίδας για μωρά, συνολικής αξίας €1.649, σε οικογένειες που έχουν ανάγκη.

• Στέγαση

Το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας προσφέρει οικονομική ενίσχυση, υπό τη μορφή Επιδόματος Ενοικίου, για την εξασφάλιση στέγης, το οποίο εντάσσεται υπό το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Για το έτος 2021, παραχωρήθηκε ποσό ύψους €11.2 εκατομμυρίων, και μέχρι και τον Οκτώβριο του 2022, το ποσό ανήλθε σε €8.9 εκατομμύρια.

• Στήριξη της Πολύτεκνης Μητέρας

17.829 μητέρες επωφελήθηκαν από νέα επιδόματα ή την επαναφορά επιδομάτων που είχαν καταργηθεί από την προηγούμενη διακυβέρνηση, συνολικού ύψους €8.9 εκατομμυρίων.

Συγκεκριμένα, από την επαναφορά του Επιδόματος Πολύτεκνης Μάνας, επωφελούνται 16.764 πολύτεκνες μητέρες με ετήσια δαπάνη περί τα €7 εκατομμύρια, ενώ η συνολική δαπάνη από το έτος επαναφοράς (2017) μέχρι τον Οκτώβριο του 2022 ανήλθε στα €33,9 εκατομμύρια.

Επιπλέον, αυξήθηκαν τα εισοδηματικά κριτήρια του Επιδόματος Τέκνου αναφορικά με τις οικογένειες με τρία ή περισσότερα τέκνα, προσθέτοντας στο όριο των €59.000 επιπλέον €5.000 για κάθε τέκνο μετά το δεύτερο. Με τη ρύθμιση αυτή, κατέστησαν δικαιούχοι και επωφελήθηκαν 1.000 οικογένειες, με κόστος €1 εκατομμύριο ετησίως.

Επιπρόσθετα, στο πλαίσιο του πακέτου μέτρων στήριξης των ευάλωτων ομάδων από τις πληθωριστικές που υιοθέτησε η Κυβέρνηση, και μόνο για σκοπούς συμπερίληψης στο Σχέδιο Επιχορήγησης για εγκατάσταση ΑΠΕ του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, δικαιούχοι κατέστησαν όλες οι οικογένειες με τρία τέκνα και άνω, νοουμένου ότι λαμβάνουν Επίδομα Τέκνου. Από τη ρύθμιση επωφελήθηκαν 913 νοικοκυριά.

• Εφάπαξ χορηγία για στήριξη ευάλωτων ομάδων πληθυσμού

Στο πλαίσιο πακέτου μέτρων που υιοθέτησε η Κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων και των συνεπακόλουθων αυξήσεων σε αγαθά και υπηρεσίες που προκάλεσε, παραχωρήθηκε τον περασμένο Ιούνιο εφάπαξ χορηγία για τη στήριξη ευάλωτων ομάδων πληθυσμού. Η παραχώρηση της χορηγίας στηρίχθηκε στο Μητρώο του Επιδόματος Τέκνου ή/και στο Μητρώο του ΕΕΕ/Δημόσιου Βοηθήματος. Η χορηγία δόθηκε στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων με ιδιαίτερη στόχευση στις οικογένειες/άτομα με χαμηλά εισοδήματα, που δέχθηκαν πιο έντονο το πλήγμα από τις επιπτώσεις του πληθωρισμού.

• Δικαιούχοι: 18.930 οικογένειες
• Συνολική δαπάνη: €3.550.580
• Εφάπαξ χορηγία «Επιστροφή στο Σχολείο»

Παραχώρηση μετά από Υπουργική Απόφαση τον Σεπτέμβριο 2022, εφάπαξ χορηγίας σε οικογένειες με παιδιά ηλικίας 4-18 ετών, στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων και σύνθεσης της οικογένειας, με στόχο τη στήριξη ομάδων του πληθυσμού που έχουν υποστεί συνέπειες λόγω των πληθωριστικών πιέσεων. Η χορηγία παραχωρήθηκε στη βάση του Μητρώου του Επιδόματος Τέκνου.

• Δικαιούχοι: 33.840 οικογένειες / 54.316 μαθητές
• Συνολική δαπάνη: €3.233.030
• Επιδότηση: €50 μέχρι €80 στη βάση των εισοδημάτων και της σύνθεσης της οικογένειας.
• Σχέδιο παραχώρησης ωφελημάτων σε οικογένειες που αποκτούν τρίδυμα και άνω

Για σκοπούς επικαιροποίησης των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου σε ό,τι αφορά στα ωφελήματα που παραχωρούνται σε οικογένειες που αποκτούν τρίδυμα και άνω, καθώς και στις διαδικασίες που ακολουθούνται, προτίθεται να αναθεωρήσει το σχετικό Σχέδιο στη βάση των σύγχρονων αναγκών, με στόχο τη ρύθμιση των ωφελημάτων που δύναται να λαμβάνουν οι εν λόγω οικογένειες.

• Επίδομα Μάνας / Επίδομα Τέκνου και Μονογονεϊκής Οικογένειας

Έτος	Επίδομα Μάνας (εκατ. €) *	Επίδομα Τέκνου και Μονογονεϊκής Οικογένειας (εκατ. €)
2013		123,067,697
2014		118,604,472
2015		106,967,491
2016		114,276,668
2017	1,796,400	113,173,678
2018	6,981,882	103,809,831
2019	6,807,750	106,673,688
2020	6,823,820	121,017,623
2021	6,673,052	108,976,265
10/2022	4,787,438	101,128,522

 * Το Επίδομα Μάνας είχε αποκοπεί επί της προηγούμενης διακυβέρνησης και επανεισήχθη το 2017.

Πηγή: Κύπρος – Προεδρία Δημοκρατίας – Γραφείο Τύπου & Πληροφοριών (22.11.2022)

Οριζόντια για το σύνολο των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων του Δήμου της Αθήνας.

Η οριζόντια μείωση στα τέλη, ύψους 5%, αφορά το σύνολο των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων του Δήμου της Αθήνας.

Σε δήλωσή του, ο Δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, τόνισε:

«Η μείωση των τελών είναι μια άμεση απάντηση στην ακρίβεια. Σηματοδοτεί, όμως, και κάτι ακόμη πιο σημαντικό. Σε αυτόν τον δήμο, με αυτήν τη δημοτική αρχή, καλλιεργούμε το «ήθος» της κοινότητας: Το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια για τον κάθε δημότη. Όσο μοιραζόμαστε τις τύχες μας, τόσο η Αθήνα θα ευημερεί και οι Αθηναίοι θα φτιάχνουν τη ζωή τους. Μειώνοντας τα τέλη, αυξάνουμε την αντοχή στην ακρίβεια. Επιστρέφουμε στους δημότες μας τα οφέλη από την καλή πορεία του δήμου».

Οι μειώσεις των συντελεστών

Σύμφωνα με την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, οι επί μέρους κατηγορίες δημοτικών τελών, μετά τη μείωση, διαμορφώνονται ως εξής για το έτος 2023:

Α. Του οικιακού συντελεστή τελών καθαριότητας και φωτισμού στο 1,47 €/τ.μ. από 1,55 €/τ.μ. ετησίως, έτσι ώστε 450.000 περίπου οικιακοί καταναλωτές να λαμβάνουν κατά το 2023 λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος με μειωμένη χρέωση.

Β. Των τελών καθαριότητας και φωτισμού λοιπών χώρων (επαγγελματικών) για δραστηριότητες λιανικού εμπορίου πλην τροφίμων κλπ στο 5,23 €/τ.μ. από 5,50 €/τ.μ. ετησίως

Γ. Για δραστηριότητες σε χώρους παρεχόμενων υπηρεσιών πλην χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κλπ σε 5,00 €/τ.μ. από 5,30 €/τ.μ. ετησίως

Δ. Για τις λοιπές επαγγελματικές δραστηριότητες σε 5,87€/τ.μ. από 6,18 €/τ.μ. ετησίως και με τον συντελεστή των σταθμών αυτοκινήτων στο 75% του συντελεστή αυτού

Ε. Για «ακίνητα που χρησιμοποιούνται για κοινωφελείς, μη κερδοσκοπικούς και φιλανθρωπικούς σκοπούς» με συντελεστή 2,23 €/τ.μ. από 2,35€/τ.μ. ετησίως για τα πρώτα 6.000 τ.μ. και μείωση στο 60% για τα υπόλοιπα τ.μ.

Ποιες ειδικές κατηγορίες απαλλάσσονται από την καταβολή δημοτικών τελών
Η δημοτική αρχή διατηρεί τις απαλλαγές καθώς και τις μειώσεις των τελών καθαριότητας και φωτισμού για επιμέρους κοινωνικές ομάδες, όπως πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, ΑμΕΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, άποροι κ.ά. Συγκεκριμένα, προβλέπεται:

1. Απαλλαγή για την πρώτη κατοικία των πολυτέκνων με ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα πραγματικό ή τεκμαρτό εκκαθαρισμένο κατά το προηγούμενο του έτους ένταξης φορολογικό έτος, μέχρι του ποσού των 25.000 € προσαυξημένο κατά 10.000 € για το τρίτο τέκνο, 8.000 € για το τέταρτο τέκνο, 6.000 € για το πέμπτο τέκνο και 5.000 € για κάθε τέκνο πέραν του πέμπτου. Η απαλλαγή αυτή θα χορηγείται με την προσκόμιση αντιγράφου Ε1 για εξακρίβωση της πρώτης κατοικίας καθώς επίσης και του εκκαθαριστικού σημειώματος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ του φορολογουμένου και των απαραιτήτων εγγράφων που απαιτούνται κατά περίπτωση. Για τα επόμενα έτη την προσκόμιση του εκκαθαριστικού της εφορίας.
2. Απαλλαγή για την πρώτη κατοικία των τριτέκνων με ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα πραγματικό ή τεκμαρτό εκκαθαρισμένο κατά το προηγούμενο του έτους ένταξης φορολογικό έτος, μέχρι του ποσού των 25.000 € προσαυξημένο κατά 10.000 € για το τρίτο τέκνο, σύνολο 35.000 €. Η απαλλαγή αυτή θα χορηγείται με την προσκόμιση του Ε1 και του εκκαθαριστικού σημειώματος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ καθώς και των απαραιτήτων εγγράφων που απαιτούνται κατά περίπτωση. Για τα επόμενα έτη την προσκόμιση του εκκαθαριστικού της εφορίας.
3. Απαλλαγή για την πρώτη κατοικία των απόρων όπως αυτοί οριοθετούνται από την κείμενη νομοθεσία. Η απαλλαγή αυτή θα χορηγείται από την αρμόδια υπηρεσία του Δήμου, αφού προηγουμένως προσκομίζονται σε αυτή το έγγραφο που αποδεικνύει την οικονομική τους αδυναμία όπως εκπορεύεται από την κείμενη νομοθεσία καθώς και αντίγραφο Ε1 για εξακρίβωση της πρώτης κατοικίας τους καθώς και των απαραίτητων εγγράφων που απαιτούνται κατά περίπτωση. Για τα επόμενα έτη την προσκόμιση του εκκαθαριστικού της εφορίας.
4. Μειωμένα κατά 50% καταβάλλονται τα τέλη καθαριότητας και φωτισμού για την πρώτη κατοικία των αναπήρων με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω, και με ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα πραγματικό ή τεκμαρτό εκκαθαρισμένο κατά το προηγούμενο του έτους ένταξης φορολογικό έτος, μέχρι του ποσού των 20.000 €. Η μείωση αυτή θα χορηγείται με την προσκόμιση στην αρμόδια υπηρεσία βεβαίωσης Υγειονομικής Επιτροπής για το ύψος της αναπηρίας, αντίγραφο Ε1 για εξακρίβωση της πρώτης κατοικίας και εκκαθαριστικού σημειώματος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ του φορολογουμένου, καθώς και των απαραίτητων εγγράφων που απαιτούνται κατά περίπτωση. Για τα επόμενα έτη την προσκόμιση του εκκαθαριστικού της εφορίας.
5. Μείωση των τελών καθαριότητος και φωτισμού κατά 50% για την πρώτη κατοικία των μονογονεϊκών οικογενειών με ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα πραγματικό ή τεκμαρτό εκκαθαρισμένο κατά το προηγούμενο του έτους ένταξης φορολογικό έτος, μέχρι του ποσού των 25.000 €. Η μείωση αυτή θα χορηγείται με την προσκόμιση πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης που βεβαιώνει την μονογονεϊκότητα, αντίγραφο Ε1 για εξακρίβωση της πρώτης κατοικίας, του εκκαθαριστικού σημειώματος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ του φορολογουμένου καθώς και των απαραίτητων εγγράφων που απαιτούνται κατά περίπτωση. Για τα επόμενα έτη την προσκόμιση του εκκαθαριστικού της εφορίας.

Για όλες τις παραπάνω περιπτώσεις θα πρέπει ο λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος να εκδίδεται στο όνομα του δικαιούχου της απαλλαγής ή της μείωσης κατά 50% των τελών καθαριότητος και φωτισμού.

Πηγή: Η Βραδυνή (31 Οκτωβρίου 2022)

Αγγελική Μαρίνου

Οι δημογραφικές εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας καταγράφονται πλέον και στα μεγέθη του εγχώριου εκπαιδευτικού συστήματος. H μείωση των γεννήσεων ήδη έχει επηρεάσει τον αριθμό μαθητών στο δημοτικό σχολείο, ο οποίος μειώνεται κάθε έτος από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας.

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά δεδομένα, ο αριθμός των μαθητών της πρώτης τάξης του δημοτικού σχολείου σημείωσε πτώση κατά 16,5% την πενταετία 2014-2019.

Πιο συγκεκριμένα, ο αριθμός των παιδιών που πήγαν Α’ δημοτικού το σχολικό έτος 2019-2020 υποχώρησε σε 95.700 (από 100.000 το 2018-2019 και 114.600 το 2014-2015), καταγράφοντας πτώση κατά 16,5% σε μια πενταετία.

Οι εκτιμήσεις για το μέλλον είναι ακόμη ποιο δυσοίωνες: μέχρι το 2100, ο αριθμός των μαθητών των πρώτων δυο βαθμίδων εκπαίδευσης αναμένεται να μειωθεί κατά 32,1% (413.000 λιγότεροι μαθητές).

Χαμηλός ο αριθμός μαθητών ανά εκπαιδευτικό

Στην εξέλιξη αυτή έρχεται να προστεθεί και μια ακόμη αρνητική πρωτιά για την χώρα μας: η Ελλάδα έχει τον χαμηλότερο αριθμό μαθητών ανά διδάσκοντα στα κράτη μέλη του ΟΟΣΑ στις περισσότερες βαθμίδες εκπαίδευσης, ενώ χαμηλότερος από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ είναι ο δείκτης ακόμα και στις πιο πυκνοκατοικημένες διοικητικές περιφέρειες της χώρας. Και όλο αυτό συμβαίνει, χωρίς να «μεταφράζεται» σε καλές μαθησιακές επιδόσεις σε διεθνείς μετρήσεις όπως το πρόγραμμα PISA του ΟΟΣΑ.

Αναλυτικότερα, η Ελλάδα έχει τον χαμηλότερο αριθμό μαθητών ανά εκπαιδευτικό σε όλες τις βαθμίδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με εξαίρεση το γενικό λύκειο.

• Ειδικότερα, ο αριθμός μαθητών ανά διδάσκοντα στο δημοτικό σχολείο στην Ελλάδα περιορίζεται σε μόλις 8,7 μαθητές, έναντι 13,1 κατά μέσο όρο στην ΕΕ και 14,5 στα κράτη μέλη του ΟΟΣΑ.

• Στο γυμνάσιο, σε κάθε διδάσκοντα αντιστοιχούν κατά μέσο όρο 7,9 μαθητές στην Ελλάδα, έναντι 10,9 στην ΕΕ και 13,1 στα κράτη μέλη του ΟΟΣΑ.

• Μικρότερη είναι η διαφορά στο γενικό λύκειο, όπου η τιμή του δείκτη στην Ελλάδα ανέρχεται σε 10,8 μαθητές ανά διδάσκοντα, έναντι 11,9 μαθητές κατά μέσο όρο στην ΕΕ και 13,0 μαθητές στον ΟΟΣΑ.

• Μεγάλη είναι η απόσταση σε σύγκριση με τους μέσους όρους της ΕΕ του ΟΟΣΑ και στο επαγγελματικό λύκειο, όπου η Ελλάδα έχει 7,9 μαθητές ανά διδάσκοντα, έναντι 12,4 μαθητές κατά μέσο όρο στην ΕΕ και 13,4 μαθητές στον ΟΟΣΑ.

Πηγή: Insider.gr (18.06.2022)

Το φλέγον ζήτημα του δημογραφικού, που συνδέεται τόσο με την οικονομία όσο και με τον τομέα της εργασίας, συζητήθηκε κατά την πρώτη ενότητα του συνεδρίου, Δημογραφικό 2022-Η μεγάλη πρόσκληση με τίτλο «Προκλήσεις και Δημοσιονομικές Προτεραιότητες», που συνδιοργανώνουν η Next is Now και η Dome Consulting.

των Κωνσταντίνα Χελιδώνη, Θάνου Μωριάτη

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μελλοντικά ένα μέρος του δημογραφικού ζητήματος θα καλυφθεί από το μεταναστευτικό» δήλωσε μεταξύ άλλων ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών ΟΠΑ, Παναγιώτης Τσακλόγλου, ενώ για το θέμα των νέων Ελλήνων αλλά και τις πολιτικές που υιοθετούνται τόνισε ότι: « σκοπός είναι τα παιδιά μας πρέπει να γίνουν παραγωγικά και να μείνουν στη χώρα μας». Παράλληλα, ο κ. Τσακλόγλου αναφέρθηκε στη μεταρρύθμιση της επικουρικής ασφάλισης, η οποία όπως είπε αποτελεί σημαντική μακρόπνοη διαρθρωτική μεταρρύθμιση με κύριους ωφελημένους τη νέα γενιά που θα απολαύσει υψηλότερες συντάξεις στο μέλλον, υπογραμμίζοντας ότι: «πρόκειται για τη σημαντικότερη μεταρρύθμιση, η οποία προβλέπει τη σταδιακή μετατροπή της επικουρικής ασφάλισης από διανεμητική σε κεφαλαιοποιητική. Αυτό το σύστημα δημιουργεί σταδιακά κεφάλαιο και δίνει πάρα πολλά αντικίνητρα για την μαύρη εργασία».

Από την πλευρά του, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Βορείου Τομέα Αθήνας, Τομεάρχης Εσωτερικών, Κώστας Ζαχαριάδης ξεκίνησε την ομιλία του ξεκαθαρίζοντας ότι «δεν πρέπει να βάλουμε στενά κομματικά γυαλιά στο ζήτημα του δημογραφικού». Ωστόσο, όπως είπε η κυβέρνηση στη πρώτη περίοδο της διακυβέρνησής της προσπάθησε με νομοθετήματα να αντιμετωπίσει το ζήτημα, αλλά βλέπουμε ότι σήμερα οι δείκτες χειροτερεύουν. Στη συνέχεια εξέφρασε μια σειρά από πρωτοβουλίες που θα πρέπει να παρθούν προς την κατεύθυνση αντιμετώπισης του δημογραφικού όπως είναι: «η αξιοποίηση της τεράστιας περιουσίας του ΕΦΚΑ». Παράλληλα, πρόσθεσε ότι βλέπω ότι όλοι καταλαβαίνουμε ότι χωρίς να συμβάλλει και το μεταναστευτικό ισοζύγιο δεν μπορεί να επιλυθεί το δημογραφικό. «Χρειάζεται μία διαφορετική πολιτική και διαφορετικό αναπτυξιακό μοντέλο. Δεν υπάρχει η δυνατότητα μιας πιο αξιοπρεπούς ζωής στα χωριά, ή επίσης λέμε να αντιστραφεί το brain-drain αλλά δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες τομές» πρόσθεσε ο κ. Κ. Ζαχαριάδης.

Ως ένα βασικό και πολυδιάστατο πρόβλημα χαρακτήρισε το δημογραφικό ζήτημα ο περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Πατούλης κατά τη διάρκεια του συνεδρίου παραθέτοντας μια σειρά από δράσεις που «τρέχει» η Τοπική Αυτοδιοίκηση για τη στήριξη της οικογένειας. Στο πλαίσιο αυτό ανέφερε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση χρειάζεται μεγαλύτερη στήριξη. «Το σημαντικότερο είναι να βρούμε τον τρόπο που θα επιστρέψουν οι νέοι μας, αλλά και τον τρόπο να μη φύγουν άλλοι νέοι. Θεωρώ, λοιπόν, από αυτό το βήμα, ότι σήμερα η ευαισθητοποίηση και η συναίνεση όλων μας είναι η αρχή, αρκεί μετά από το συνέδριο να μη τα ξεχάσουμε» περιέγραψε ο περιφερειάρχης.

Ο καθηγητής Δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βύρων Κοτζαμάνης στην τοποθέτηση του σημείωσε την σταθερά αυξανόμενη τάση του προσδόκιμου της ηλικίας και την ταυτόχρονη επιβράδυνση στο χρόνο ζωής σε καλή κατάσταση υγείας. Επεσήμανε πως εάν αυτή η τάση συνεχίσει θα παρατηρηθεί και άλλο η συρρίκνωση της γονιμότητας και η γήρανση του πληθυσμού. «Ο ρόλος (του δημογραφικού) δεν έχει γίνει κατανοητός, ούτε από την κοινωνία, ούτε από τις πολιτικές ηγεσίας. Πάραυτα, την τελευταία πενταετία γίνεται όλο και πιο επίκαιρο και η κοινωνία έχει αρχίσει να προβληματίζεται. Η δημογραφική παιδεία στη χώρας μας είναι ελλιπής. Οι πολιτικοί μας αρχίζουν να κατανοούν ότι ο πληθυσμός παίζει σημαντικό ρόλο στη κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Και πλέον αρχίζει και κινείται κάτι. Και με κάνει να είμαι σχετικά αισιόδοξος» υπογράμμισε ο καθηγητής.

Ο επικεφαλής Οικονομικός Σύμβουλος Γενικής Γραμματείας Πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης επεσήμανε ότι ο πρωθυπουργός αντιμετωπίζει το πρόβλημα του δημογραφικού με πολύ μεγάλη σοβαρότητα. «Προφανώς το θέμα των γεννήσεων και των θανάτων είναι πολύ σημαντικό» τονίζοντας ότι οι γεννήσεις έχουν μειωθεί σημαντικά. «Κατά τη διάρκεια της κρίσης έφυγαν περίπου 500 χιλ συμπολίτες μας, οπότε η αντιστροφή του brain drain πρέπει να μας απασχολεί» πρόσθεσε ο κ. Αλ. Πατέλης. Παράλληλα, ανέφερε ότι εάν το θέμα του δημογραφικού το προσεγγίσουμε καθαρά από οικονομική διάσταση τότε μείζον ζήτημα είναι το θέμα της εργασίας. «Μόλις το 37% του πληθυσμού εργάζεται σήμερα στην Ελλάδα» πρόσθεσε επισημαίνοντας ότι θα πρέπει η κάθε κυβερνητική πολιτική να βοηθά στο να μεγαλώσει αυτό το νούμερο. Στην ίδια κατεύθυνση εξέφρασε την ανησυχία του και για την απασχόληση των γυναικών, η οποία διαθέτει το χαμηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. τονίζοντας την ανάγκη για πολιτικές που ενθαρρύνουν τις γυναίκες να μπουν στην αγορά εργασίας αλλά και για να προαχθούν οι ίσες ευκαιρίες. 

Ως μια θεματολογία που αφορά εξίσου το ίδιο και τον ιδιωτικό τομέα χαρακτήρισε το δημογραφικό ζήτημα, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Accenture Greece, Δρ. Κυριάκος Σαμπατακάκης. «Στόχος της εταιρείας είναι οι άνθρωποι μας να μπορούν να εκφράσουν τον εαυτό τους χωρίς προκαταλήψεις, όχι για να μπορούν είναι πιο παραγωγικοί, αλλά και για λόγους ευημερίας και ευεξίας» ανέφερε, ενώ τόνισε: «ότι στην εταιρεία μας έχουμε προσπαθήσει να δημιουργήσουμε κουλτούρα οικογένειας. προσπαθούμε να στηρίξουμε τις εργαζόμενες μητέρες και κατά τη γέννα αλλά και μετά, ώστε να μην αισθάνονται ότι επειδή γέννησαν έχασαν το τραίνο των προαγωγών». 

Πηγή: Real News (08.06.2022)