Τίτλους ιδιοκτησίας θα μπορέσουν να αποκτήσουν καταπατητές ακινήτων του δημοσίου, με τιμές σημαντικά μειωμένες έναντι των αντικειμενικών.
Mε νομοσχέδιο που σχεδιάζει να καταθέσει στη Βουλή το υπουργείο Οικονομικών, εντός του τρέχοντος έτους προβλέπεται περίπου 2.000.000 στρέμματα 100.000 καταπατημένων εκτάσεων του δημοσίου να αποδοθούν στους αυθαίρετους κατόχους τους. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες θα αποκτήσουν το δικαίωμα να εξαγοράσουν από το κράτος τις εδαφικές εκτάσεις που καταπάτησαν έναντι τιμημάτων τα οποία θα υπολογίζονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και με έκπτωση 0,25% για κάθε έτος κατοχής πριν από την 31η.12.2008. Ειδικά όσοι έχουν ανεγείρει σε καταπατημένες εκτάσεις του δημοσίου οικοδομές τις οποίες χρησιμοποιούν για πρώτη κατοικία, καθώς και όσοι από αυτούς είναι ανάπηροι ή πολύτεκνοι, θα μπορούν να εξαγοράσουν τις εκτάσεις καταβάλλοντας στο κράτος τα προβλεπόμενα τιμήματα με πρόσθετες εκπτώσεις από 10% έως και 30%! Από την εφαρμογή των διατάξεων του νέου νομοσχεδίου το δημόσιο εκτιμάται ότι θα εισπράξει τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται, πάντως, ότι από το σύνολο των 97.029 δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων είναι καταπατημένα τα 89.288, συνολικής έκτασης 3.255.000 στρεμμάτων, κάτι που σημαίνει ότι μόλις 7.741 συνολικής έκτασης περίπου 245.000 στρεμμάτων είναι ελεύθερα και αξιοποιούνται από την Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου! Ο βαθμός δυσκολίας του εγχειρήματος ανεβαίνει αν λάβει κανείς υπόψη ότι στα αστικά καταπατημένα κτήματα έχουν ανεγερθεί πολυκατοικίες, εργοστάσια, αποθήκες, ενώ δικαστικές αποφάσεις επί σχετικών προσφυγών του δημοσίου στο μεγαλύτερο ποσοστό καταλήγουν υπέρ των καταπατητών, γιατί αυτοί στηρίζονται σε τίτλους που είτε δημιούργησαν οι ίδιοι είτε καταπατητές μετά το 1884, ενώ το δημόσιο προβάλλει δικαιώματα ως… μοναδικός κληρονόμος του τουρκικού δημοσίου! Σύμφωνα με πληροφορίες το αρχικό νομοσχέδιο, το οποίο είχε καταρτιστεί το 2005 από τον πρώην υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών κ. Π. Δούκα, τροποποιήθηκε σε ορισμένα σημεία του και το τελικό αναμορφωμένο κείμενο βρίσκεται ήδη στα χέρια του υπουργού Γ. Παπαθανασίου.
Οι βασικότερες διατάξεις του νέου νομοσχεδίου προβλέπουν τα εξής:
• Οποιοσδήποτε κατέχει αυθαίρετα δημόσιο ή ανταλλάξιμο ακίνητο, καταγεγραμμένο ή μη, με ή χωρίς κτίσματα, που ανήκει στην ιδιωτική περιουσία του δημοσίου και υπάγεται στην αρμοδιότητα του υπουργείου Οικονομίας, είτε έχει τίτλους είτε όχι, δικαιούται να ζητήσει από την αρμόδια κτηματική υπηρεσία την εξαγορά αυτού μέσα σε αποκλειστική προθεσμία 6 μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, εφόσον το ακίνητο κατέχεται αυθαίρετα πριν από την 1η Ιανουαρίου 2009 τουλάχιστον για 20 έτη που συμπληρώνονται στις 31.12.2008 και η κατοχή του συνεχίζεται χωρίς διακοπή μέχρι και την έναρξη της ισχύος του παρόντος νόμου.
• Η εξαγορά δημοσίου ή ανταλλαξίμου κτήματος επί του οποίου έχουν ανεγερθεί αυθαίρετα κτίσματα σε καμία περίπτωση δεν νομιμοποιεί τα κτίσματα αυτά.
• Ως τίμημα εξαγοράς λαμβάνεται η αντικειμενική αξία που έχει το ακίνητο κατά το χρόνο υποβολής της σχετικής αίτησης εξαγοράς. Όπου δεν ισχύει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού, ως τίμημα εξαγοράς λαμβάνεται η αγοραία αξία μειωμένη κατά ποσοστό 20%. Για τον προσδιορισμό της αντικειμενικής αξίας δεν λαμβάνεται υπόψη η αξία των επικείμενων κτισμάτων ή άλλων πραγμάτων κ.λπ., τα οποία έχουν ανεγερθεί ή δημιουργηθεί από τον αιτούντα ή τους δικαιοπαρόχους του.
• Το τίμημα εξαγοράς μειώνεται κατά 0,25% για κάθε χρόνο κατοχής πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2008. Δηλαδή για το ελάχιστο διάστημα αυθαίρετης κατοχής των 20 ετών, το οποίο τίθεται ως προϋπόθεση για την υπαγωγή στις ευνοϊκές διατάξεις, η συνολική μείωση ανέρχεται σε 5%.
• Το τίμημα εξαγοράς μπορεί να μειωθεί περαιτέρω κατά 10%, εφόσον ο αυθαίρετος κάτοχος έχει ανεγείρει πρώτη κατοικία στη δημόσια έκταση και κατά επιπλέον 10% εφόσον είναι πολύτεκνος ή ανάπηρος. Για έναν ενδιαφερόμενο ο οποίος υπάγεται στις δύο ή και στις τρεις παραπάνω περιπτώσεις, η συνολική πρόσθετη έκπτωση επί του τιμήματος μπορεί να φτάσει το 20% ή το 30%.
• Η μείωση του τιμήματος εξαγοράς αναφέρεται σε αντικειμενική αξία των ακινήτων μέχρι 50.000 ευρώ. Η πέραν του ποσού αυτού αξία δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε μείωση και καταβάλλεται από τον αγοραστή εξ ολοκλήρου.
«TA EXEI XAΣEI» TO ΔHMOΣIO Το 22,75% των ακινήτων που γνωρίζει ότι έχει το δημόσιο δεν ξέρει πού βρίσκονται. Πρόκειται για 16.154 ακίνητα, από τα 71.000 συνολικά που κατέχει η ΚΕΔ. Επίσης, το 40% των ακινήτων της ΚΕΔ είναι καταπατημένο. Αυτό αντιστοιχεί σε περισσότερα από 28.000 ακίνητα. Ακόμη, ένα ποσοστό είναι αμφίβολης ιδιοκτησίας άλλα έχουν διαγραφεί κ.λπ. Έτσι, μόνο κατ’ εκτίμηση υπολογίζεται η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας της ΚΕΔ που ανέρχεται σε 17 δισ. ευρώ. Στο χαρτοφυλάκιο της ΚΕΔ υπάρχουν περίπου 71.000 ακίνητα συνολικής έκτασης 3,5 εκατ. στρεμμάτων. Η έκταση αυτή περιλαμβάνει από οικόπεδα και παραλίες μέχρι ένα μικρό διαμέρισμα στο κέντρο της Αθήνας. Η γραφειοκρατία και η δυσκινησία του δημοσίου κάνει πιο δύσκολο το ξεκαθάρισμα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος σε πολλές περιπτώσεις. Η επίλυση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος στα δικαστήρια διαρκεί χρόνια για κάθε υπόθεση. Παράλληλα, η ΚΕΔ δεν μπορεί να αποτιμήσει εύκολα την αξία ακίνητης περιουσίας όπου δεν υπάρχει αντικειμενικός προσδιορισμός. Μια ιδιωτική εταιρεία μπορεί να απευθυνθεί σε μια μεσιτική εταιρεία ή εταιρεία εκτίμησης ακινήτων ή απλώς στην ελεύθερη αγορά. Αυτό δεν ισχύει για την ΚΕΔ. Στελέχη και της ΚΕΔ και του υπουργείου Οικονομίας επισημαίνουν ότι η προσπάθεια καταγραφής της ακίνητης περιουσίας αποτελεί μια συνεχή διαδικασία η οποία θα διαρκέσει αρκετό καιρό ακόμα, καθώς συνεχώς προκύπτουν διεκδικήσεις από ιδιώτες, νέοι τίτλοι κ.λπ. Ταυτόχρονα, η προσπάθεια ενισχύεται με τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών χαρτογράφησης με τη βοήθεια δορυφόρων. Πρόκειται για συστήματα τα οποία ήδη έχουν τεθεί σε λειτουργία και πρόκειται να αναπτυχθούν περισσότερο στο αμέσως επόμενο διάστημα. *
Στέλιος Κράλογλου
ΠΗΓΗ: περιοδικό Κεφάλαιο (16/05/2009)
Πολύτεκνοι 